فصل بهار یکی از بهترین زمان‌ها برای گشت و گذار و سفر به شهرهای مختلف است. کاشان یکی از شهرهایی است که با اینکه وسعت زیادی ندارد ولی دارای جاذبه های توریستی بوده و چند خانه تاریخی معروف در کاشان وجود دارد. جاذبه های طبیعی مانند گلاب‌گیری و جاذبه های فرهنگی‌اش مانند وجود خانه های تاریخی آن را تبدیل به یکی از شهرهای جذاب گردشگری کرده است. فاصله نزدیک آن با تهران باعث شده که با طی مسافت و زمانی کوتاه بتوان به راحتی به آن سفر کرد و چند روزی در آن به آرامش دست یافت.
کاشان شهر ادب و هنر، شهر سهراب سپهری و کمال الملک است. فرهنگ و تمدن ایرانی در این شهر با اصالت متولد شده و با وجود ۷۰۰۰ سال قدمت شهرنشینی، از با اصالت‌ترین شهرهای دنیا محسوب می‌شوند.
این شهر با کویر مرکزی و کوه‌های کرکس احاطه شده است و مقصدی جذاب برای سفرهای کویری محسوب می‌شود. همچنین شهر کاشان از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان اصفهان محسوب شده که خانه‌های تاریخی بنا شده در آن از دوره زندیه و قاجار باقی مانده است.
نوع معماری جذاب و شگفت‌انگیز این خانه‌های تاریخی هنر معماری ایرانیان را از زمان‌های قدیم به رخ جهان می‌کشد و بسیاری از این خانه‌ها، گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را به خود جذب می‌کنند.
در کاشان بیش از 20 خانه تاریخی به ثبت رسیده‌اند که تعدادی از آنها به اقامتگاه بومی تبدیل شده و تعدادی از آنها فقط قابل بازدید هستند.
خانه‌هایی که به اقامتگاه بومی تبدیل شده‌اند تمامی امکانات یک هتل را دارا هستند. اما دیگر خانه‌ها امکانات اقامتی نداشته و به سوغات‌سرا، شربت‌خانه، کافه و چای‌خانه هم دارند.
خانه بروجردی ها – خانه تاریخی معروف در کاشان
خانه بروجردی‌ها در زمان قاجار و در سال ۱۲۷۵ قمری ساخته شده و در خیابان علوی، محله سلطان امیراحمد واقع شده است. این بنا اولین خانه در کاشان است که در تزئین آن برای اولین بار از رنگ روغن و آبرنگ توسط استاد علی مریم، استفاده شد.
خانه بروجردی ها از دو بخش بیرونی و اندرونی تشکیل شده و طبق گفته هایی داستان ساخت آن یک داستان عاشقانه است. پسر آقای بروجردی عاشق دختر آقای طباطبایی می‌شود و شرط آقای طباطبایی برای قبول این ازدواج، ساخت خانه‌ای برای دخترش شبیه به خانه خودشان است. خانه طبابایی‌ها نیز یکی از زیباترین خانه‌های تاریخی کاشان است که در ادامه به آن نیز اشاره می‌کنیم.
آقای بروجردی با قبول این شرط از سوی آقای طبابایی که یک تاجر معروف فرش در آن زمان بود، از معمار معروف طراح خانه طباطبایی بخواهد تا بنای زیبای بروجردی را به این شکل بسازد.
از جمله معماران و هنرمندانی که در ساخت این بنای زیبا و طراحی آن مشارکت داشتند می‌توان به علی مریم کاشانی، صنیع‌الملک و کمال‌الملک اشاره کرد.
نکته قابل توجه درباره این بنا این است که ساخت آن ۱۸ سال طول کشید و در این مدت عروس و داماد در خانه طباطبایی سکونت داشتند. در خانه بروجردی‌ها هنرهای تذهیب، منبت‌کاری، مقرنس و درودگری به کار گرفته شده‌اند. از زیبایی‌های خاص این بنا می‌توان گفت که کاشی‌های حیاط به نقاشی‌های میوه‌ها و خوراکی‌های مختلف مزین بوده و دیوار اتاق‌ها دیوارنگاره‌هایی دارند که داستان‌های زیبای تاریخ و ادبیات ایران را به نمایش می‌دهند.
خانه طباطبایی‌ها – خانه تاریخی معروف در کاشان
بنایی باشکوه با معماری دوران قاجار که در حدود ۱۸۶ سال پیش ساخته شد و مالک آن مرحوم سید جعفر طباطبایی نطنزی بود. او از تاجران شناخته شده فرش در کاشان بود که فرش‌های گران‌قیمت و فاخری به کشورهای هند و روسیه صادر می‌کرد. خانه طبابایی‌ها به عروس خانه‌های تاریخی ملقب است، هنگام ورود به حیاط این عمارت چشم‌ها را به خود خیره میکند. خانه‌ای با ۴۰ اتاق و با مساحت ۴,۷۰۰ مترمربع، متشکل از سه بخش بیرونی، اندرونی، قسمت مخصوص خدمه، چهار حیاط، چهار سرداب، سه بادگیر و دو قنات است. خانه طباطبایی‌ها فاصله چندانی با خانه بروجردی‌ها ندارد.
نکته جالب درباره این خانه این است که زیر سطح زمین ساخته شده و باید چند پله را پایین بروید تا به حیاط خانه برسید. این کار از خانه در برابر زلزله و سروصدای زیاد محافظت می‌کرد.
از لحاظ هنری گچ‌کاری‌های زیبای این ساختمان، حیاط‌های زیبا، حوض‌های آبی و مربعی در هر حیاط، پنجره‌های کوچک رنگی و… هر آنچه در این خانه است، هنر بی مثال ایرانی را در معماری نشان می‌دهد.
سخن آخر
بازدید از مکان‌های تاریخی و بناهای قدیمی کشورمان بیش از پیش این نکته را به ما یادآوری میکند که دارای چه فرهنگ و تمدن اصیلی هستیم. باید قدردان و نگهبان این فرهنگ که از گذشتگان به ما رسیده باشیم و هنر معماری ایرانی نباید فراموش شود.
