باتوم‌های کوهنوردی(عصای کوهنوردی) ابزارهای بسیار مفیدی هستند که به کوهنوردان و طبیعت‌گردان کمک میکنند تا با کمترین زحمت و خطر از مسیرهای مختلف عبور کنند.در مقالات قبلی در بهترین عصای کوهنوردی گفته بودیم، در اینجا به انواع عصا و باتوم کوهنوردی و نحوه استفاده از آن‌ها می‌پردازیم:
انواع باتوم‌های کوهنوردی
باتوم‌های تلسکوپی
این نوع باتوم‌ها قابلیت تنظیم ارتفاع دارند و معمولاً از سه یا چهار قسمت تشکیل شده‌اند که به راحتی می‌توان آن‌ها را تنظیم کرد و در اندازه مناسب قرار داد. این باتوم‌ها برای افرادی که در مسیرهای مختلف با ارتفاعات متفاوت حرکت میکنند مناسب هستند. در مسیرهای ناهموار و سنگلاخی، قابلیت تنظیم ارتفاع کمک می‌کند تا بتوانید تعادل خود را بهتر حفظ کنید.
باتوم‌های ثابت
این نوع باتوم‌ها ارتفاع ثابتی دارند و قابل تنظیم نیستند. این باتوم‌ها سبک‌تر از باتوم‌های تلسکوپی هستند و برای افرادی که ارتفاع ثابت می‌خواهند مناسب‌تر هستند.این نوع باتوم بیشتر برای کوهنوردان حرفه‌ای که ارتفاع مسیر را به طور دقیق می‌دانند مناسب است.
باتوم‌های تاشو
این باتوم‌ها قابلیت تاشو بودن دارند و به راحتی در کوله‌پشتی قرار می‌گیرند. این نوع باتوم‌ها برای کسانی که به فضای کمی برای حمل تجهیزات نیاز دارند مناسب هستند و بیشتر برای مسیرهای سبک و کوتاه که نیاز به حمل کوله‌پشتی بزرگ ندارید، مناسب هستند. از جمله باتوم‌های تاشو می‌توان به عصای کوهنوردی تاشو اسنوهاک مدل SN315 اشاره کرد.
باتوم‌های آنتی‌شوک
این باتوم‌ها دارای سیستم جذب شوک هستند و برای کاهش فشار بر روی مفاصل و دست‌ها کمک میکنند. این باتوم‌ها برای مسیرهای سنگلاخی و ناهموار که نیاز به جذب شوک دارند و مسیرهای طولانی که فشار بر روی دست‌ها و مفاصل زیاداست مناسب هستند و کمک میکنند تا خستگی کمتری احساس کنید.
کوهنوردان حرفه‌ای که مسیرهای دشوار و طولانی را طی میکنند بیشتر ازین نوع عصای کوهنوردی استفاده می کنند.
نحوه استفاده از باتوم کوهنوردی
تنظیم ارتفاع: باتوم‌ها باید به ارتفاع مناسب تنظیم شوند. هنگامی که باتوم را در دست دارید و آن را بر روی زمین قرار می‌دهید، زاویه آرنج شما باید حدود 90 درجه باشد. برای مسیرهای بالا رفتن می‌توانید ارتفاع باتوم را کوتاه‌تر و برای مسیرهای پایین آمدن بلندتر کنید.
استفاده از بند مچ: بسیاری از باتوم‌ها دارای بند مچ هستند. استفاده از این بندها کمک می‌کند تا فشار از دستان شما برداشته شود و باتوم‌ها به درستی در دست شما قرار گیرند.
قرار دادن باتوم‌ها بر روی زمین: باتوم‌ها را با زاویه مناسبی بر روی زمین قرار دهید تا به شما در حفظ تعادل کمک کنند. در مسیرهای ناهموار، باتوم‌ها را جلوتر از بدن خود قرار دهید تا بتوانید به خوبی تعادل خود را حفظ کنید.
حرکت متقارن: هنگام حرکت، باتوم‌ها را به صورت متقارن استفاده کنید. یعنی وقتی پای راست شما به جلو می‌رود، باتوم سمت چپ را جلو ببرید و بالعکس. این حرکت به شما کمک می‌کند تا تعادل خود را بهتر حفظ کنید و فشار کمتری بر روی بدن خود وارد کنید.
مزایای استفاده از باتوم کوهنوردی
• کاهش فشار بر روی زانوها و مفاصل: باتوم‌ها به شما کمک میکنند تا وزن بدن خود را به صورت متوازن‌تری بر روی زمین قرار دهید و فشار کمتری بر روی زانوها و مفاصل وارد کنید.
• افزایش تعادل و پایداری: باتوم‌ها به شما کمک میکنند تا تعادل خود را در مسیرهای ناهموار و سنگلاخی حفظ کنید و از لغزش جلوگیری کنید.
• کمک به حرکت در سراشیبی‌ها و سرپایینی‌ها: باتوم‌ها به شما کمک میکنند تا در مسیرهای سراشیبی و سرپایینی تعادل خود را حفظ کنید و از سقوط جلوگیری کنید.
• افزایش سرعت حرکت: با استفاده از باتوم‌ها می‌توانید با سرعت بیشتری حرکت کنید و کمتر خسته شوید.
• استفاده از باتوم‌های کوهنوردی می‌تواند تجربه‌ای راحت‌تر و ایمن‌تر از کوهنوردی را برای شما به ارمغان بیاورد. با توجه به نیازها و شرایط مسیر، باتوم مناسب خود را انتخاب کنید و از کوهنوردی لذت ببرید.
جنس بدنه باتوم‌های کوهنوردی
• آلومینیوم
مزایا: باتوم‌های ساخته شده از آلومینیوم بسیار مقاوم و بادوام هستند و معمولاً قیمت کمتری نسبت به باتوم‌های کربنی دارند. این باتوم‌ها در برابر ضربه و خم شدن مقاوم‌تر هستند.
معایب: وزن بیشتری نسبت به باتوم‌های کربنی دارند که ممکن است در مسیرهای طولانی خسته‌کننده باشد.
• کربن
مزایا: باتوم‌های کربنی بسیار سبک هستند و این ویژگی باعث می‌شود برای مسیرهای طولانی و سخت مناسب باشند. همچنین این باتوم‌ها جذب شوک خوبی دارند که فشار بر روی مفاصل را کاهش می‌دهد.
معایب: باتوم‌های کربنی گران‌تر از باتوم‌های آلومینیومی هستند و ممکن است در برابر ضربه و فشار ناگهانی کمتر مقاوم باشند.
• کامپوزیت
مزایا: باتوم‌های کامپوزیتی ترکیبی از کربن و مواد دیگر هستند که تعادلی بین وزن و مقاومت ایجاد میکنند. این باتوم‌ها نسبت به باتوم‌های کربنی ارزان‌تر و نسبت به باتوم‌های آلومینیومی سبک‌تر هستند.
معایب: بسته به ترکیب مواد، مقاومت و وزن می‌تواند متفاوت باشد و شاید به اندازه باتوم‌های کربنی سبک نباشند.
جنس دسته باتوم‌های کوهنوردی
• فوم (EVA Foam)
مزایا: دسته‌های فومی نرم و راحت هستند و جذب عرق خوبی دارند که از لیز خوردن دست جلوگیری می‌کند. این دسته‌ها عموماً ارگونومیک طراحی شده‌اند و راحتی زیادی در طول مسیر فراهم میکنند.
معایب: ممکن است در طول زمان و استفاده مکرر فشرده شده و شکل اولیه خود را از دست بدهند.
• چوب پنبه (Cork)
مزایا: دسته‌های چوب پنبه‌ای بسیار راحت و ضد تعریق هستند. این دسته‌ها با گذشت زمان و استفاده بیشتر، شکل دست شما را به خود می‌گیرند و راحتی بیشتری فراهم میکنند. چوب پنبه همچنین جذب شوک خوبی دارد.
معایب: این دسته‌ها معمولاً گران‌تر از دسته‌های فومی هستند و ممکن است در شرایط بسیار مرطوب کمی آسیب‌پذیر باشند.
• پلاستیک (Rubber or Plastic)
مزایا: دسته‌های پلاستیکی بسیار بادوام و مقاوم هستند و در برابر شرایط آب و هوایی مختلف به خوبی عمل میکنند. این دسته‌ها به راحتی تمیز می‌شوند و معمولاً قیمت مناسبی دارند.
معایب: دسته‌های پلاستیکی ممکن است در طول مسیرهای طولانی کمتر راحت باشند و جذب عرق خوبی نداشته باشند
نکات مهم در انتخاب باتوم کوهنوردی
• سبک و راحتی: بسته به نوع مسیر و طول زمان کوهنوردی، سبکی باتوم می‌تواند نقش مهمی در کاهش خستگی داشته باشد. باتوم‌های کربنی برای مسیرهای طولانی و باتوم‌های آلومینیومی برای مسیرهای سخت و سنگلاخی مناسب هستند.
• قابلیت تنظیم ارتفاع: باتوم‌هایی که قابلیت تنظیم ارتفاع دارند، انعطاف بیشتری برای استفاده در مسیرهای مختلف فراهم میکنند. این باتوم‌ها معمولاً دارای سیستم قفل‌کردن سریع و ایمن هستند.
• ارگونومی دسته: دسته‌های ارگونومیک که به خوبی در دست قرار می‌گیرند و از لغزش جلوگیری میکنند، اهمیت زیادی دارند. انتخاب دسته‌ای که مناسب دست شما باشد و در طول زمان راحتی بیشتری فراهم کند، از اهمیت زیادی برخوردار است.
• جذب شوک: باتوم‌هایی که دارای سیستم جذب شوک هستند، فشار بر روی مفاصل و دست‌ها را کاهش می‌دهند. این ویژگی برای مسیرهای طولانی و ناهموار بسیار مفید است.
با در نظر گرفتن این نکات و ویژگی‌ها، می‌توانید باتومی را انتخاب کنید که بهترین عملکرد و راحتی را برای کوهنوردی شما فراهم کند.
در دو مقاله قبلی راهنمای خرید باتوم؛ پای سوم کوهنوردان-قسمت اول و قسمت دوم درباره نکات خرید باتوم به طور مفصل صحبت کرده ایم، حال چندین برند معروف در تولید باتوم‌های کوهنوردی فعالیت دارند که به دلیل کیفیت و نوآوری محصولاتشان شناخته شده‌اند. در ادامه به برخی از این برندها اشاره می‌کنیم:
• Black Diamond
Black Diamond یکی از معروف‌ترین برندهای تجهیزات کوهنوردی است و باتوم‌های کوهنوردی آن‌ها به دلیل کیفیت بالا، دوام و طراحی ارگونومیک بسیار محبوب هستند. این برند انواع مختلف باتوم‌ها از جمله تلسکوپی، تاشو و آنتی‌شوک را تولید می‌کند.
• Komperdell
Komperdell یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین برندهای باتوم‌های کوهنوردی است که محصولات خود را با استفاده از آلومینیوم و کربن تولید می‌کند. این برند به خاطر سبک بودن و مقاومت بالای باتوم‌هایش شناخته شده است.
• Gabel
Gabel یک برند ایتالیایی است که باتوم‌های با کیفیت و متنوعی را تولید می‌کند. این برند باتوم‌هایی با سیستم ضد ضربه و دسته‌های ارگونومیک ارائه می‌دهد که برای مسیرهای ناهموار مناسب هستند.
• MSR (Mountain Safety Research)
MSR یکی از برندهای معروف در زمینه تجهیزات کوهنوردی و کمپینگ است. باتوم‌های این برند به دلیل طراحی کارآمد و استفاده از مواد با کیفیت بسیار محبوب هستند.
• Fizan
Fizan یک برند ایتالیایی است که به تولید باتوم‌های سبک و مقاوم معروف است. این برند از تکنولوژی‌های نوین و مواد با کیفیت برای ساخت محصولات خود استفاده می‌کند.
• TrailBuddy
TrailBuddy یکی از برندهای اقتصادی و با کیفیت در زمینه باتوم‌های کوهنوردی است. این برند محصولات با قیمت مناسب و کیفیت بالا ارائه می‌دهد که برای کوهنوردان مبتدی و حرفه‌ای مناسب است.
• پریموس (Primus)
پریموس یک برند سوئدی معروف در زمینه تولید تجهیزات کوهنوردی و کمپینگ است که محصولات آن در ایران نیز عرضه می‌شود. باتوم‌های این برند به دلیل کیفیت بالا و دوام مناسب مورد توجه قرار گرفته‌اند.
• هاسکی (Husky)
هاسکی یک برند چک است که محصولات با کیفیتی از جمله باتوم‌های کوهنوردی تولید می‌کند. باتوم‌های این برند در فروشگاه‌های معتبر کوهنوردی در ایران موجود هستند.
• نیچرهایک (Naturehike)
باتوم‌های نیچرهایک با دسته‌های ارگونومیک و راحت طراحی شده‌اند که استفاده طولانی مدت از آن‌ها را آسان‌تر می‌کند. معمولاً دسته‌ها از مواد نرم و ضد لغزش ساخته می‌شوند تا از خستگی دست جلوگیری کنند.
