روز جهانی کودک بهانهای است برای پرداختن به این موضوع که استفاده از طبیعتگردی هم یکی از حقوق کودکان است. نمیتوان انکار کرد که سفر برای تمام گروههای سنی تاثیرات مثبتی دارد. سفر قدرت تصمیمگیری در شرایط سخت را در افراد به ویژه کودکان پرورش میدهد. در طبیعت کودکان آزادانه و بدون واسطه با جهان اطراف خود ارتباط برقرار میکنند و نکات آموزنده و مفیدی فرامیگیرند که در هیچ کلاس تئوری و درسی آموزش داده نمیشود.
وظیفهی ما بعنوان والدین، معلم، مدیر یا هر شخص دیگری که با کودکان در ارتباط است، ایجاد علاقه و آشنایی با طبیعت از سنین پایین است. با این کار همگام با رشد کودکان، اشتیاق و علاقه آنها به محیط بیرون و طبیعت هم بیشتر میشود.
روز جهانی کودک این نکته را یادآور میشود که نباید بگذاریم ساختار مدرن زندگی امروز روی فعالیتها و ذهن کودکان تاثیرات منفی داشته و شانس کمتری برای حضور در طبیعت داشته باشند. نباید اجازه بدهیم آنها وقت بیشتری را به بازی با وسایل کامپیوتری بگذرانند.
مسئولین و خانوادهها باید تلاش کنند با برنامهریزیهای خاص کودکان را به آغوش طبیعت بازگردانند. باید طبیعتگردی و ماجراجویی را در زندگی کودکان بگنجانیم تا بتوانیم نسلی سالم و خلاق پرورش دهیم.
تأثیرات گردشگری بر کودکان
از مهمترین تاثیراتی که گردشگری و حضور در طبیعت روی کودکان دارد، همکاری و مسئولیتپذیری است. ارتباط متفاوت و عمیقتر در سفر با دوستان و اطرافیان باعث میشود مهارتهای اجتماعی کودکان تقویت شود. گردشگری و سفر با هم سن و سالان نقش به سزایی در سلامتی روان و شادمانی کودکان دارد. مشاهدات عینی در طبیعت و لمس آنها باعث بالا بردن قدرت یادگیری و اطلاعات عمومی کودک میشود.
روز جهانی کودک از این منظر مورد توجه قرار میگیرد که مدیران آموزش و مسئولین مدارس میتوانند سفرهای هیجانانگیزتری در قالب اردوهای تفریحی در برنامه های دانش آموزان بگنجانند. پارکهای علمی، موزهها و کتابخانههای مخصوص گروه سنی کودک، کمپهای آموزشی و ورزشی و هر فضایی که جذابیت و تازگی برای کودکان داشته باشد، انتخاب بسیار خوبی است. توصیه میشود والدین و خانوادهها سفر به طبیعت را به طور مرتب در سالهای رشد کودک خود قرار داده و در لذت بردن آنها از طبیعت سهیم شوند.
طبیعتگردی و حضور در فضای باز همسو با روحیه کنجکاو کودکان است و تجربیات مفید و تاثیرگذاری بر کودکان دارد. کودکان در سفر از تمام حواس خود استفاده کرده حس کنجکاوی و تحرک ذهنی در کودکان برانگیخته میشود.
رعایت نکاتی ساده برای سفر به طبیعت به همراه کودکان میتواند تجربه لذتبخشی را برای والدین و خانوادهها به همراه داشته باشد.
آمادگی برای هر نوع آب و هوا
برای سفر به طبیعت همراه کودکان سعی کنید در فصولی که هوا معتدل است اقدام کنید. بهترین فصول برای گردش در طبیعت، پاییز و بهار هستند.
فراهم کردن وسایل و تدارکات لازم برای هر نوع آبوهوا مهمترین مساله است. لباس های ضدآب و زیپ دار، بادگیر، کلاه و پتو برای کودک جزو لوازم ضروری است. میتوانید در کولهپشتی کوچک فرزندتان وسایل سبک مثل کلاه و قمقمه کوچک آب قرار دهید . با این کار او مسئولیتپذیری را نیز یاد خواهد گرفت.
ممکن است پیادهروی طولانی و کوهنوردی برای کودک شما زیاد خوشایند نباشد. از کودک خود درباره مکان کمپ نظر بخواهید. کمپینگ کنار رودخانه را هم میتوانید امتحان کنید. سعی کنید قسمتی از رودخانه را انتخاب کنید که عمق و فشار آب کم باشد تا کودک بتواند مقداری در آب بازی کند.
آتش درست کنید
بعد از کلی گشت و گذار و طبیعتگردی، درست کردن آتش میتواند برای کودکان بسیار هیجانانگیز باشد. برپایی کمپ یکی از راههایی است که کودکان میتوانند بدون ریسک با آتش در تعامل باشند. میتوانید در جمع کردن هیزم از کودکان کمک بخواهید قطعا از خواسته شما استقبال میکنند. گرم شدن کنار آتش و یا درست کردن غذا برای آنها بسیار لذت بخش خواهد بود. حتما با درنظر گرفتن ایمنی برای جنگل، آتش درست کنید.
جای خواب امن و مناسب در نظر بگیرید
اگر قصد کمپ زدن در جنگل و یا هر بخشی از طبیعت را دارید حتما امنیت منطقه را در نظر داشته باشید. سعی کنید از چادرهایی استفاده کنید که به راحتی باز و بسته میشوند. چنانچه کودک میخواهد به طور مستقل و در چادر دیگری شب را سپری کند، نزدیک چادر استراحت والدین باشد. زیرانداز مناسب برای چادر کودک در نظر بگیرید و روی آن از پتو هم استفاده کنید تا نرمتر باشد. به دلیل اینکه ممکن است شب دمای هوا در طبیعت کاهش زیادی داشته باشد سعی کنید لباس مناسب به کودک بپوشانید. در فواصل زمانی کوتاه به چادر کودک سر بزنید تا هم پوشش فرزندتان را چک کنید و هم امنیت را تحت نظر داشته باشید.
کودک در طبیعت تجربهای منحصر به فرد و در عین حال ایمن را حس میکند و درمیابد هیچ چیز قابل پیش بینی نبوده و مدام در حال تغییر است. برای حس بیشتر لذت با کودک سازگار شوید و اجازه دهید از طبیعت به خوبی استفاده کند. تکرار این تجربیات ارزشمند در زندگی آینده کودک تاثیر بهسزایی خواهد داشت.
سخن آخر
طبیعت درسهای فراموش نشدی به افراد می آموزد. از صبر و استقامت تا همدلی و همکاری را در سفر میتوان آموخت. طبیعتگردی برای کودکان یک فعالیت انگیزشی است که حس امید و سرزندگی را در آنها دوچندان میکند. روز جهانی کودک میتواند برای خانواده ها و مسئولین یاد آور این موضوع باشد که کودکی جزو محوری ترین دوران زندگی هر فرد است. نباید نقش طبیعتگردی را شکل گیری شخصیت کودک دست کم گرفت.